Czym jest lek przeciwwirusowy?
Jak sama nazwa wskazuje, lek przeciwwirusowy to rodzaj leku lub środka medycznego, który działa przeciwko ('anty-') wirusowi (lub wirusom). Większość leków przeciwwirusowych jest zaprojektowana tak, aby działać przeciwko jednemu konkretnemu wirusowi i robią to głównie na jeden z dwóch sposobów: blokując (lub hamując) receptory komórkowe, aby wirusy nie mogły wiązać się ze zdrowymi komórkami i wnikać do nich, lub spowalniając zdolność wirusa do replikacji. Zmniejsza to ilość wirusa w organizmie i pozwala układowi odpornościowemu opanować infekcję.
Czym jest wirus?
Wirus to maleńki, zakaźny pasożyt, który replikuje się tylko wewnątrz żywych komórek gospodarza, takiego jak człowiek, roślina, zwierzę lub bakteria. Składa się z małego fragmentu kodu genetycznego (DNA lub RNA), który jest zamknięty w ochronnej powłoce z białka, a czasami w dodatkowej otoczce lipidowej (tłuszczowej). Całkowita cząsteczka wirusa nazywana jest „wirionem”. Wirusy są bardzo małe – tak małe, że są określane jako „submikroskopowe” – co oznacza, że ??nie można ich zobaczyć nawet za pomocą zwykłego mikroskopu świetlnego. Występują w niemal każdym ekosystemie na Ziemi i są najliczniejszym typem bytu biologicznego. Poza komórką gospodarza wirusy są obojętne i nie są uważane za „żywe” istoty. Wirusy mają receptory, które pozwalają im przyłączyć się do komórki, a stamtąd wnikają do komórki i uwalniają swój materiał genetyczny. Ten materiał wirusowy przejmuje komórkę i zmusza ją do stania się fabryką wirusów, szybko produkując tysiące nowych kopii oryginalnego wirusa. W przypadku większości wirusów komórka ostatecznie umiera i pęka, uwalniając nowo utworzone wirusy, które następnie rozprzestrzeniają się w całym gospodarzu (i potencjalnie do nowych gospodarzy), gdzie cykl może się powtórzyć. Tak dzieje się podczas infekcji wirusowej. Wirusy, które infekują ludzi, są obecnie podzielone na 21 rodzin. Rodziny te są definiowane na podstawie kształtu i struktury wirusów, ich składu chemicznego i sposobu replikacji. Zarówno pojedyncze komórki, jak i całe organizmy mają mechanizmy obronne przeciwko wirusom, a wirusy z kolei wyewoluowały własne unikalne mechanizmy obronne. Wszystkie te czynniki są istotne w odniesieniu do projektowania leków przeciwwirusowych, ponieważ wymagane są różne podejścia w zależności od właściwości wirusa, który jest celem ataku.
Czy leki przeciwwirusowe mogą zapobiec rozprzestrzenianiu się infekcji wirusowych?
Tak, leki przeciwwirusowe mogą uchronić Cię przed zarażeniem się niektórymi infekcjami wirusowymi po narażeniu na nie. Mogą również zmniejszyć ryzyko, że zarazisz innych.
Na przykład przyjmowanie leków przeciwwirusowych:
- w ciągu 48 godzin (dwóch dni) od narażenia na grypę możesz uchronić się przed zachorowaniem,
- w ciągu 72 godzin (trzech dni) od potencjalnego narażenia na zakażenie wirusem HIV ryzyko zakażenia może się zmniejszyć,
- każdy dzień może zmniejszyć ryzyko zarażenia opryszczką lub wirusem HIV,
- w czasie ciąży zmniejsza się ryzyko przeniesienia wirusa przez kobietę w ciąży na płód (dzieci otrzymują leki przeciwwirusowe także po urodzeniu).